Stemmen tellen

Op woensdag 29 oktober om 21.00 uur gaan de stembureaus dicht. Daarna begint het tellen van de stemmen. U mag komen kijken. De voorzitter van het stembureau zorgt dat het tellen goed verloopt. 

Voordat het tellen van de stemmen begint

  • De stembureauleden tellen eerst alle stempassen, kiezerspassen en volmachten. 
    Zo weten ze hoeveel kiezers hebben gestemd.
  • Daarna openen de stembureauleden de stembus.
  • Ze halen de stembiljetten uit de stembus.
  • Ze vouwen de stembiljetten open en leggen de partijen bij elkaar.
  • Dan kan het tellen van de stembiljetten beginnen.

Het tellen van de stemmen

  • Sommige gemeenten tellen op woensdagavond alleen de stemmen per partij. De volgende dag tellen ze de kandidaten. Dat heet 'centrale telling'.
  • Andere gemeenten tellen op woensdagavond alles. Dus de partijen en de kandidaten. Dat heet ‘decentrale telling’.
  • De stembureauleden en tellers tellen ook hoeveel ongeldige stemmen er zijn. En hoeveel stembiljetten ‘blanco’ zijn gelaten.

Na het tellen van de stemmen

  • De voorzitter van het stembureau schrijft alle aantallen op in een verslag. Dat heet ‘het proces-verbaal’. Alle tellers zetten een handtekening in het proces-verbaal
  • U mag een foto maken van de aantallen.
    De handtekeningen mag u niet fotograferen.
  • De aantallen van alle stembureaus worden bij elkaar opgeteld. 
    Dat gebeurt op het gemeentelijk stembureau.
  • Het gemeentelijk stembureau schrijft deze aantallen in het gemeentelijk proces-verbaal. 
    Dat gebeurt op maandag 3 november. U mag ook hiernaar komen kijken.
  • Na het tellen van alle stemmen geeft de gemeente de uitslag door aan de Kiesraad. 
    Ook zet de gemeente een voorlopige uitslag op de eigen website.
  • Na acht dagen wordt de uitslag bekend.  
  • Een tijdlijn vindt u op www.kiesraad.nl.  

Als u denkt dat er iets fout gaat bij het tellen?

  • Denkt u dat iemand een fout maakt met het tellen? 
    Vertel dit dan aan de voorzitter van het stembureau.
  • De voorzitter schrijft uw bezwaar in het proces-verbaal.

Regels bij het tellen van de stemmen

  • De tellers en stembureauleden tellen de stemmen.
  • U mag toekijken, maar niet helpen met tellen. En u mag het telproces niet verstoren.
  • U mag aantekeningen, foto’s en video’s maken. 
    Maar let op! Staan er mensen herkenbaar op beeld? Dan mag u de foto’s en video’s alleen verspreiden met hun toestemming.