Rookvrij Scherpenzeel: ‘Bespreek die olifant in de kamer’
Stoppen met roken is uitdagend, daar zijn zowel gemeente Scherpenzeel als zorgverleners het over eens. Reden om een rookvrij-campagne te starten in Scherpenzeel.
Hierbij gaan huisartsen, fysiotherapeuten en de GGD in gesprek met rokers om hen te steunen bij het stoppen. En het is nooit te laat om te stoppen, dat bewijst Scherpenzeler Gerard Leeuwdrent. Hij stopte na 40 jaar met roken.

,,Stoppen met roken is vaak de ‘olifant in de kamer’ bij de huisarts of fysiotherapeut. Voor je gezondheid is het beter om te stoppen, maar hoe begin je? En hoe ga je als hulpverlener dat gesprek aan?”, aldus de Scherpenzeelse huisarts Pauline van der Logt. “Je hoeft het niet alleen te doen, dat ten eerste. Ook zijn er verschillende methoden die je helpen met stoppen. Denk aan een laserbehandeling, nicotinepleisters, acupunctuur of stoppen in groepsverband, maar ook aan een app op je mobiel die je motiverende berichtjes stuurt. Belangrijkste is dat we ons bewust worden van het gevaar van roken en dat we weten hoe we kunnen stoppen. Niet alleen voor de roker zelf, zeker ook voor de jongere generaties die hopelijk niet gaan beginnen.”
Pualine gaat het gesprek aan met patiënten die bij haar op het spreekuur komen met bijvoorbeeld benauwdheid of een vastzittende hoest. ,,Wanneer ik weet of vermoed dat diegene rookt, dan kies ik voor een open benadering en vraag of zij weleens overwogen hebben om te stoppen. En wat hen daarbij zou kunnen helpen. Vaak weten mensen niet goed waar te beginnen. Roken is tenslotte een verslaving en daarmee stoppen is moeilijk”.
Gerard Leeuwdrent stopte na 40 jaar
Zo zat Gerard Leeuwdrent ook bij Van der Logt in de spreekkamer na het overlijden van zijn vrouw. ,,Mijn vrouw overleed drie jaar geleden aan kanker en dat was voor mij het zetje om te stoppen met roken na veertig jaar. Ik wil er graag nog een hele poos zijn voor mijn kinderen en kleinkinderen. Ik koos voor een laserbehandeling in Tilburg en dat werkte bijzonder goed. Eerst was ik een beetje sceptisch erover, het lijkt zo simpel. Maar na de behandeling liep ik naar de auto terug en dacht: zal ik een peuk op steken? Maar ik had er helemaal geen zin meer in. Eenmaal thuis heb ik de asbak geleegd en schoongemaakt en ‘m nooit meer gebruikt. Inmiddels is dat drie jaar geleden en ik rook nog steeds niet”, zo laat Leeuwdrent weten. Hij gaat graag het gesprek aan met mensen in zijn omgeving die (nog) roken. ,,Het brengt je zoveel goede dingen als je stopt. En als ik het kan na veertig jaar, dan kan iedereen het”. Zijn tip: het zit tussen je oren, doe het gewoon en geen smoesjes meer.
Wortels en spaarrekening
Wat voor Leeuwdrent even wennen was, toen hij eenmaal stopte, dat ook zijn eetvoorkeuren veranderde. ,,Ik ben wel iets aangekomen omdat ik zin had in zoete dingen. Nu pak ik vaker een zak wortels in plaats van langs de bakker te lopen”, lacht hij. Leeuwdrent opende een spaarrekening voor zijn kleinkinderen waar hij het geld wat anders naar het roken ging, stort. ,,Is toch prachtig dat je als opa voor hen kan sparen omdat je geld bespaart door niet te roken”.
Lange adem
Ook wethouder Henk Vlastuin staat positief tegenover deze rookvrij-campagne in Scherpenzeel. ,,Roken is slecht voor je gezondheid, dat weten we allemaal. De nadelige gevolgen ervan zijn ingrijpend”, stelt hij, al begrijpt hij wel hoe moeilijk het kan zijn om te stoppen. Hij maakt zich zorgen om de jongeren in het dorp. ,,Zelfs 13 jarigen zie je met vapesigaretten (een elektronische sigaret gevuld met een vloeistof met smaakje, red.) lopen. Mijn advies is om niet aan roken te beginnen, in welke vorm dan ook. Juist omdat stoppen zo moeilijk is. Ontmoedigen is een goed middel om het aantal rokers te verminderen, vind ik. Zo zie je bij sportverenigingen steeds meer bewustwording en wordt roken ontmoedigd. Ook bij ons eigen gemeentehuis wordt niet meer gerookt buiten. Een rookvrij Scherpenzeel, dat zou mooi zijn”. Al begrijpt Vlastuin dat je hiervoor een lange adem moet hebben, daarom steunt hij deze campagne van harte.
Iedere stopper is er één
Een rookvrije generatie is het doel waar de rookvrij-campagne op aanstuurt. Van der Logt: ,,Kinderen die hun ouders of ander mensen in hun omgeving zien roken, zijn vatbaarder om zelf ook ooit te gaan roken. Iets waar we met elkaar verantwoordelijk voor zijn. We hopen op een sneeuwbaleffect, al verwachten we geen grote effecten op de korte termijn”. Maar iedere stopper is er één.
Ze geeft aan dat een goede voorbereiding voorafgaand aan het stoppen van roken van belang is. ,,Zoek een stopmethode die bij jou persoonlijk past. De slagingskans is dan groter. Er is ook online veel begeleiding beschikbaar. En ook je huisarts of praktijkondersteuner kan helpen. Beslis niet op zaterdagavond dat je maandag gaat stoppen, verdiep je vooraf in wat voor jou werkt en bedenk wat je doet op de moeilijke momenten”.
Van der Logt hoopt dat ook bedrijven en verenigingen gaan nadenken over hun rookbeleid. ,,Wil je je bedrijf rookvrij maken? Bespreek het met je werknemers of haak aan bij huisartsen of GGD voor tips”.
Rookvrij-campagne
Voor zorgprofessionals is er in het kader van de rookvrij-campagne een cursus beschikbaar om dit onderwerp bespreekbaar te maken. ,,Denk aan een fysiotherapeut die een rooklucht ruikt bij zijn patiënt of een thuiszorgmedewerker die bij iemand thuis zorg verleent waar gerookt wordt. Hoe maak je dit bespreekbaar zonder gelijk met een vingertje te wijzen?”, aldus de huisarts. De campagne rondom het stoppen met roken heeft geen einddatum, maar wordt regelmatig geëvalueerd.
Meer informatie over deze campagne en hulp bij stoppen met roken op www.thuisarts.nl(externe link), www.ikstopermee.nl(externe link) en www.ikstopnu.nl(externe link). Alle zorgverleners in Scherpenzeel zijn op de hoogte van de campagne en kunnen ondersteunen bij het kiezen van een stopmethode. Zorgverzekeringen bieden vergoedingen voor hulp bij het stoppen met roken, voorwaarden zijn per zorgverzekeraar anders. Ook kunnen rokers naar de gemeente gaan voor tips/materialen rondom rookvrij.